UITGEEST – Op dinsdag 23 april worden drie ‘Stolpersteine’ (in het Nederlands ‘struikelstenen’) geplaatst aan de Middelweg in Uitgeest. Dit zijn gedenkstenen ter nagedachtenis aan drie leden van het joodse gezin Nol. Moeder Rachel en de kinderen Henny en Abraham zijn allen vermoord tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De Stolpersteine worden geplaatst door kunstenaar Gunter Demnig. Hij is grondlegger van het project dat tot doel heeft om gedenkstenen door heel Europa te leggen voor slachtoffers van nationaal-socialisme rond en tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Ceremonie
Om 9:00 uur start de ceremonie voor het leggen van de stenen aan de Middelweg 20. Op dit adres woonde het gezin voor het laatst in vrijheid. Moeder Rachel en dochter Henny zijn vanuit hier naar een onderduikadres in de Haarlemmermeer gegaan. Na te zijn verraden zijn ze vanuit daar naar Auschwitz gedeporteerd en vermoord. Zoon Abraham probeerde al eerder te ontkomen naar Engeland, maar werd ook verraden en is in Sobibor vermoord. Zoon Mozes dook onder in Blaricum, overleefde en emigreerde na de oorlog naar Nieuw Zeeland. De vader van het gezin overleed al in 1938 aan de combinatie van hartklachten en een longontsteking. Hij maakte de verschrikkingen van de oorlog niet meer mee.
Tijdens de korte ceremonie zijn enkele Nederlandse nabestaanden van de familie Nol aanwezig. Ook buurtbewoners, het Comité 4 mei Uitgeest, het college van B&W en de klas van de kinderburgemeester zijn aanwezig tijdens het leggen van de Stolpersteine.
Initiatief
Het initiatief voor de Stolpersteine voor het gezin Nol is genomen door de inmiddels overleden Hetty Franzani. Franzani was lid van het Comité 4 mei Uitgeest en hechtte grote waarde aan het herinneren van de gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog. Zij streed ervoor dat het enige Joodse gezin uit Uitgeest dat is gedeporteerd en vermoord een blijvende plek moest krijgen in het dorp. Haar zoon is aanwezig bij de ceremonie.
Stolpersteine-project
Gunter Demnig is een Duitse beeldend kunstenaar, die bekend is geworden door zijn Stolpersteine-project dat hij in 1992 startte. Een Stolperstein is een messing gedenksteentje waarop de naam en het geboortejaar van een slachtoffer staat. Daaronder staat de plaats en datum van arrestatie en deportatie door het Naziregime wanneer van toepassing. Tot slot de plaats en datum waarop de persoon is overleden. Stolpersteine worden ter nagedachtenis aan slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog geplaatst om te pauzeren, stil te blijven staan en te herdenken.
